Vandaag herdenken veel Nederlanders de afschaffing van slavernij in 1863 in Suriname en de voormalige Antillen. Maar ook al staan we hier op 1 juli bij stil, Keti Koti is geen nationale herdenkings- en feestdag in Nederland. Dat moet veranderen, vinden de initiatiefnemers van de campagne ‘Ik neem vrij op 1 juli’.

Het initiatief is opgezet in 2021 en komt van Stichting Nederland Wordt Beter, stichting FunX en The Black Archives. Met de campagne willen zij aandacht vragen voor het slavernijverleden van Nederland en dat het belangrijk is om hierbij stil te staan. Eva Hol, programmaleider van FunX legt uit: ‘Het slavernijverleden is onderdeel van onze geschiedenis. De effecten ervan zijn nog steeds zichtbaar in de samenleving. Maar nog te weinig mensen weten van deze effecten. Ook daar moet meer aandacht voor komen.’

Wist je dat…

…de afschaffing van de slavernij niet betekende dat slaafgemaakten direct vrij waren? De overheid voerde een nieuw stelsel in, genaamd het Staatstoezicht, wat slaafgemaakten verplichtte om nog 10 jaar voor slavenhouders te werken.

Een officiële vrije dag zorgt daarvoor. ‘Surinaamse en caribische Nederlanders herdenken en vieren Keti Koti al jaren. Maar het is niet alleen de geschiedenis van die groep: deze geschiedenis is onderdeel van ons allemaal. Een officiële vrije dag brengt het gesprek op gang over deze gedeelde geschiedenis.’

Petitie

Vorig jaar zetten de initiatiefnemers van de campagne een petitie uit om van 1 juli een nationale herdenkings- en feestdag te maken. De petitie werd toen meer dan 40.000 keer ondertekend, wat betekent dat het onderwerp behandeld moet worden in de Tweede Kamer. Dit is nog steeds niet gebeurd. Waarom niet?

Wist je dat…

…Keti Koti “ketenen verbroken” betekent?

Eva Hol: ‘Het staat op de agenda van de Tweede Kamer. Het kan zijn dat de politiek een jaartje wil wachten, want volgend jaar is de afschaffing van de slavernij 150 jaar geleden. Mijn persoonlijke mening: erken deze dag zo snel mogelijk. De petitie wordt nog steeds ondertekend en de groep mensen die dit initiatief steunt en vrij neemt, is weer groter dan vorig jaar. Daarom hebben we er vertrouwen in dat de politiek dit onderwerp niet langer op de plank laat liggen.’

Het gesprek aangaan

De oproep van de campagne luidt dan ook: neem een dag vrij op 1 juli om de afschaffing van de slavernij te herdenken en te vieren. Werkgevers kunnen hierin  het goede voorbeeld geven en hun werknemers vrij geven op 1 juli. Op de campagnewebsite kunnen zij hiervoor een verklaring ondertekenen. Maar hoe pak je het aan wanneer je werkgever dit nog niet doet? Hoe ga je het gesprek aan?

Hol: ‘Wijs je werkgever of leidinggevende op de actie en vertel waarom je het belangrijk vindt. En geef aan dat het een goede manier is om als organisatie of bedrijf te laten zien dat je solidair bent. Als je als bedrijf voor inclusie en diversiteit staat, laat dat dan zien door deze dag te erkennen.’

Herdenken: hoe dan?

Hoe herdenk je nu het slavernijverleden als je vrij bent? Hol: ‘Realiseer je waarom je vrij bent en hoe dat kan. Daar mag iedereen een eigen manier in kiezen. Je hoeft niet de hele dag rouwig te zijn. Heb het erover met elkaar en je kinderen, vertel elkaar wat voor dag 1 juli is. Het allerbelangrijkste is om het gesprek met elkaar te voeren en daarover kennis uit te wisselen. Je kunt ook herdenkingen bijwonen, bijvoorbeeld in het Oosterpark in Amsterdam of bij de Lloydkade in Rotterdam. Ook kan je je die dag in het onderwerp verdiepen: lees bijvoorbeeld het boek ‘Wij slaven van Suriname’ van Anton de Kom. Of kijk op www.ikneemvrijop1juli.nl. Daar vind je een uitgebreide leeslijst en links naar interessante podcasts en documentaires over dit onderwerp.’

Meer informatie over de campagne vind je op de website van DeGoedeZaak. Op deze website kun je ook de petitie ondertekenen.

Gemaakt door
Foto van Valerie van Niel. Valerie is een witte vrouw met lang blond haar en groene ogen. Ze draagt een zwarte trui en heeft gouden oorbellen in.

Valerie van Niel

redacteur – creatieve ontwerper – fotografie
Zorg en Sociaal domein