Inspiratiegids Digitale Participatie
Hoofdafbeelding
Nu decentrale overheden (tijdelijk) digitaal kunnen stemmen, vraagt dat ook om digitale vormen van participatie. Maar hoe doe je dat? Wij brachten voor Democratie in Actie in kaart welke werkvormen op welke manier met welke tools digitaal kunnen worden aangeboden. Wat de vragen zijn waar je altijd over moet nadenken, en welke wijze lessen uit alle ervaringen zijn te destilleren. Een inspiratiegids voor gemeenten, provincies en waterschappen.
‘Werk thuis waar mogelijk’. Dat was de oproep van het kabinet. En daaraan geven we inmiddels massaal gehoor. Een ongekende zoektocht naar digitale manieren om ons werk zo goed mogelijk door te laten gaan. Maar als het om interactie en participatie met de samenleving gaat, hoe zorg je er dan als overheid voor dat je de juiste tool op de juiste manier gebruikt?
Kansen en uitdagingen op drie participatieniveaus
Feitelijk worden overheden op drie niveaus uitgedaagd. Allereerst bij het bieden van transparantie van overheidsprocessen. Door inzichtelijk te maken hoe een debat verloopt, hoe de besluitvorming verloopt en op welke onderliggende motivaties en documentatie een besluit genomen wordt. Een volgend niveau betreft inspraak en consultatie. Dit is vaak een voorwaarde voor goede en gedragen besluitvorming. En tot slot, meebeslissen: door inwoners niet alleen te laten meedenken maar ook meebeslissen over beleid en budget, krijgen ze een stuk eigenaarschap over hun eigen leefomgeving.
Tools, voorbeelden en tips
In deze inspiratiegids hebben we een flink aantal zaken op een rij gezet: tips, best practices en een overzicht van digitale tools. Waarbij de hierboven aangehaalde niveaus (transparantie, inspraak en meebeslissen) de leidraad zijn. Als je deze gids doorbladert, heb je een beter beeld van digitale participatie in de praktijk, welke middelen je kan inzetten, hoe je dat doet en waar je rekening mee moeten houden. Zodat bestaande participatieprocessen weer opgepakt kunnen worden. En nieuwe processen kunnen worden ingezet. Is deze gids uitputtend? Nee, dat niet. Maar een aardig overzicht is het zeker.
Vier lessen
Op basis van alle verzamelde informatie en de eigen ervaringen binnen het bureau formuleren we de volgende vier lessen:
- Digitale kloof is er nog steeds, maar de kloof is klein - Wees niet bang dat je grote groepen uitsluit. ‘Totale inclusie’ bestaat nooit
- Digitale tools zijn volwassen geworden - voor iedereen is een middelenmix samen te stellen voor betekenisvolle interacties.
- Betrokkenheid kan niet onderschat worden - Door digitale interactie slim in te richten, kan de toegang tot de overheid een stuk gemakkelijker gemaakt worden.
- Directe input verwerken in beleid is digitaal haalbaar - Digitale interacties zijn effectief én kosteneffectief beleidsmatig te verwerken.
Download hier de Inspiratiegids Digitale Participatie.
