Mooi nieuws: op 11 januari heeft de gemeenteraad van Borsele het complete pakket voorwaarden van de Borselse Voorwaarden Groep (BVG) goedgekeurd. Hiermee erkent de raad de grote inzet van de 100 inwoners die vorig jaar meededen aan de BVG. EMMA’s Anne Verschraagen, Ilse Tanis en Jan Maessen blikken terug op het proces en leggen uit waarom het vaststellen van de voorwaarden door de gemeenteraad zo’n belangrijk – en spannend - moment was.

Er zijn grote plannen voor de Zeeuwse gemeente Borsele: onder andere twee nieuwe kerncentrales, een waterstofnetwerk en verbindingen tussen windmolens op zee en het landelijke elektriciteitsnet. De gemeente Borsele bepaalt niet óf deze projecten doorgaan, dat doet de overheid. Maar de gemeente kan wél voorwaarden stellen, en wil de belangen van inwoners meenemen naar de onderhandeltafel bij het ministerie.
 
EMMA lootte daarom 100 inwoners en begeleidde samen met de gemeente het proces om tot die voorwaarden te komen. Dit deden we volgens de principes van een burgerberaad. De deelnemers hebben tijdens deze vijf bijeenkomsten ontzettend veel tijd en energie gestoken in het formuleren van een zo goed mogelijk voorwaardenpakket. Een aantal inwoners is zelfs afgereisd naar Somerset in het Verenigd Koninkrijk, waar op dit moment een vergelijkbare kerncentrale (Hinkley Point C) wordt gebouwd.

Het eindresultaat: de deelnemers – die van minister Rob Jetten de bijnaam ‘de Borselse 100’ kregen – stelden 39 voorwaarden op, die onder andere gaan over bouwoverlast en de impact op het unieke landschap. Na het overhandigen van deze voorwaarden, lag de bal weer bij de gemeenteraad van Borssele.

Inzet van inwoners

En dat is altijd spannend: worden de voorwaarden wel overgenomen door de gemeenteraad? Maar zeker na de geweldige inzet van de deelnemers van de BVG, had een onvolledige overname tot grote teleurstelling en frustratie kunnen leiden bij de deelnemers.Wat hielp, was dat het mandaat van tevoren goed was belegd. De gemeenteraad had al aangeven alleen af te wijken van de voorwaarden als daar zwaarwegende redenen voor zijn. En het is ontzettend goed om te zien dat de raad hiermee woord houdt. De Borselse gemeenteraad geeft hiermee ook het goede voorbeeld voor andere burgerberaden, die op dit moment lopen of in de afrondende fase zitten.

EMMA's Jan aan het woord op een podium

Inhoudelijke onderhandelingen

Deze voorwaarden zullen het startpunt zijn voor de onderhandelingen die de gemeente Borsele (hopelijk in coördinatie met de provincie Zeeland) met de Rijksoverheid zal voeren over de komst van de eerder genoemde grootschalige energieprojecten. De eerste stap is het aanbieden van de voorwaarden aan de minister, wat waarschijnlijk in de loop van maart zal plaatsvinden.

Na de zomer zullen de resultaten van een aantal haalbaarheidsstudies worden gepubliceerd, waartoe het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) opdracht heeft gegeven. De inhoudelijke onderhandelingen over de realisatie van de energieprojecten zullen daarna steeds meer vorm krijgen.

Voorwaarden wegen zwaar door een zuiver proces

De kracht van de Borselse Voorwaarden is de grote legitimiteit: de voorwaarden zijn opgesteld in een zeer zorgvuldig proces, waarin een representatieve groep van 100 inwoners met grote meerderheid voor de voorwaarden heeft gestemd. Het was ook mooi om te zien dat minister Rob Jetten persoonlijk bij de eerste en laatste bijeenkomst van de BVG aanwezig was, waarmee ook het ministerie van EZK zich heeft verbonden aan het proces van de Borselse Voorwaarden. Tegen het einde van 2024 krijgen we meer zicht of het kabinet, in navolging van het Borselse gemeenteraad, zich committeert aan de uitkomsten van de Borselse Voorwaarden Groep.

EMMA kijkt met trots terug op dit proces en we zijn wederom onder de indruk van wat een groep inwoners in korte tijd tot stand kan brengen!

Lees ook de Volkskrant: Borsele stelt gevarieerd pakket van 39 voorwaarden aan mogelijke komst van twee nieuwe kerncentrales

Gemaakt door
Foto van Jan Maessen. Jan is een witte man met kort donkerblond haar en bruine ogen. Hij draagt een wit overhemd en een taupe colbert.

Jan Maessen

politicoloog - resultaatgedreven - partner EMMA
Bestuur en Democratie
Ruimte en Wonen
Foto van Anne Verschraagen. Anne is een witte vrouw met middellang golvend bruin haar en bruine ogen. Ze draagt een donkerblauwe colbert en een donkere blouse.

Anne Verschraagen

adviseur - participatie - samenwerking
Bestuur en Democratie
Ruimte en Wonen
Ilse Tanis

Ilse Tanis

Grondig - georganiseerd – daadkrachtig
Ruimte en Wonen