De afgelopen maanden wordt gelukkig op veel plekken gesproken over diversiteit en inclusie. Een belangrijk leerproces, waar we ook bij EMMA mee bezig zijn.

Vorige week deelden we dit lijstje over wat diversiteit voor EMMA betekent. Deze keer aandacht voor de antwoorden op de vraag: wat betekent inclusie voor jou?

1: Verschillen erkennen en begrijpen

Van belang bij inclusie is allereerst dat we verschillen niet negeren, maar juist erkennen. Dat er verschillen zijn is niet het probleem. Dat er op basis van die verschillen ongelijkheid ontstaat, wel:

Kosovare: “Het betekent ook voor mij dat we niet doen alsof we geen kleur of andere verschillen zien, maar dat we júist de verschillen zien en erkennen en onze keuzes daardoor niet laten beïnvloeden. Verschillen zien is namelijk geen fout: op basis van verschillen iemand oneerlijk behandelen is dat wel.”

Als we de verschillen erkennen kunnen we er ook naar handelen. En niet alleen dat, maar er ook gebruik van maken:

Jorinde: “Gebruikmaken van die verschillende achtergronden en ervaringen om meer begrip te krijgen van hoe verschillende mensen leven en de wereld ervaren. Zeker in ons soort werk is dat heel belangrijk: bij participatietrajecten en overheidswebsites die op ‘iedereen’ gericht moeten zijn.”

2: Inclusie is een werkwoord

Het is een beetje een cliché, maar in dit geval ook gewoon waar: inclusie is iets wat je doet. En ervoor zorgen dat we iedereen betrekken is wat mij betreft iets wat iedereen zou moeten doen. Op de werkvloer bijvoorbeeld, maar ook in de samenleving. En dat is geen eenmalige actie, maar iets waar je continu aandacht voor moet hebben.

Kosovare: “We moeten er actief naar streven een echte afspiegeling van onze maatschappij te zijn.”

Laura: “Dat we elkaar betrekken bij en onderdeel maken van alle structuren in de samenleving. En dan bedoel ik mensen uit alle windrichtingen, ongeacht welke komaf.”

3: Ruimte (op)geven

Ruimte voor iedereen betekent ook dat sommigen misschien wat ruimte moeten inleveren. Om te zorgen dat iedereen evenveel ruimte krijgt. Je kunt zeggen dat het om integratie gaat:

Ferdi: “Inclusie is integratie van verschillende doelgroepen binnen de (bestaande) samenleving. Bijvoorbeeld op basis van gelijke rechten, plichten, geloof, etc.”

Maar integratie impliceert dat vooral de ‘ander’ iets moet doen om bij de groep te horen die de ‘norm’ vormt. En inclusie is juist expliciet ook de verantwoordelijkheid van de groep die de ‘norm’ vormt.

Kosovare: “Dat we niet over groepen praten en bepalen wat voor hen het beste is, maar dat we mét de groepen praten en vragen wat zij nodig hebben en op basis daarvan handelen - en nog beter - hen de ruimte geven zelf te handelen indien de situatie dat toelaat. Ruimte (op)geven is hierbij een must.”

4: Een mooier Nederland

Net zoals we diversiteit vorige week iets moois noemden, kan inclusie ons ook veel brengen. Als we verschillende perspectieven betrekken bij bijvoorbeeld het nemen van beslissingen, het bedenken van strategieën of het ontwikkelen van producten, wordt het eindresultaat beter. En wanneer iedereen zich thuis voelt in Nederland, komt een ieders talent en potentie tot bloei en kunnen we ons allemaal inzetten voor een nog mooier Nederland.

Marianne: “Oog voor elkaars talenten, eigenheid en complementaire eigenschappen. De verscheidenheid binnen het geheel is vele malen meer dan de som der individuele delen.”

Sari: “Diversiteit krijgt pas echt kracht als deze ook inclusief is. Dus zorgdragen dat iedereen in Nederland kan (blijven) groeien en kan (blijven) meedoen. Het gaat om gelijke kansen en het recht om dichtbij jezelf te blijven. Als we dit realiseren, dan weet ik zeker we elkaar zoveel meer te bieden hebben.”

5: Representatie

Een essentieel onderdeel van inclusie is wat mij betreft representatie:

Kosovare: “Diversiteit en inclusie betekent voor mij dat iedereen zich overal gerepresenteerd voelt, zodat iedereen weet dat ze ertoe doen, dat hun stemmen valide zijn en dat ze het waard zijn."

En dat gaat om de aanwezigheid van verschillende groepen mensen op allerlei plekken. In het management van een bedrijf, in de gemeenteraad en in de regering, maar ook bijvoorbeeld in de media en in de populaire cultuur. Zodat iedereen ziet dat ze ertoe doen, maar ook om te zorgen dat we wennen aan diverse groepen mensen. Want diversiteit in de samenleving is de realiteit. Hoog tijd dus dat we dat overal gaan terugzien!

Diversiteit en inclusie: en dan?

Ook dit lijstje is natuurlijk maar een klein stukje van wat inclusie eigenlijk allemaal behelst. Maar het is een vrij simpele, eerste stap in nadenken over dit soort vraagstukken. Het heeft ons er bij EMMA ook van bewust gemaakt dat we hieraan nog kunnen werken. Daarom hebben we bijvoorbeeld in onze laatste vacature diversiteit en inclusie een prioriteit gemaakt. We hechten waarde aan deze zelfreflectie, en willen als bureau ons best doen een afspiegeling van de samenleving te zijn.

Werken aan diversiteit en inclusie, hoe ziet dat er dan concreet uit? Die stap zetten we volgende week met een paar mooie voorbeelden.