Voormalig wethouders en bedrijven vinden elkaar niet. Wat gaat er mis?
Wethouders hebben een belangrijke publieke taak. Ze moeten snel veel informatie tot zich kunnen nemen, vaak over verschillende onderwerpen. Daar moeten ze vervolgens ook nog goede beslissingen over nemen, rekening houdend met het politieke klimaat. Je zou zeggen dat een voormalig wethouder na zijn/haar ambtsperiode dus een prima CV heeft. We kwamen erachter dat dat tegenvalt.
Werkgevers weten niet wat wethouders kunnen
In de periode 2019 - voorjaar 2020 heeft EMMA in opdracht van de Wethoudersvereniging een onderzoek uitgevoerd naar de arbeidsmarktparticipatie van voormalig wethouders. Een van de conclusies uit het onderzoek is dat werkgevers in het private domein geen beeld hebben wat voormalig wethouders kunnen betekenen voor hun bedrijf. Het aantal voormalig wethouders dat werkzaam is in het bedrijfsleven is dan ook niet groot. Wel vinden ze werk bij organisaties in het (semi) publieke domein. Echter het aantal functies in het (semi) publieke domein is onvoldoende om de jaarlijkse stroom aan voormalig wethouders emplooi te geven. Het aantal wethouders dat voortijdig vertrok in de periode 2002- 2018 bedroeg 40% (totaal aantal wethouders in 2019: 1.444). Daar komt bij dat na de zittingsperiode ruim eenderde van het aantal wethouders niet meer terugkomt in het college B&W of in de raad. Kortom, aanzienlijke aantallen voormalig wethouders die werk zoeken op hun niveau. Een imago-boost en job-marketing kunnen ervoor zorgen dat het bedrijfsleven meer open gaat staan voor het aannemen van voormalig wethouders.
Duurzame inzetbaarheid is moeilijk en taboe
Een andere conclusie uit het onderzoek is dat wethouders tijdens hun ambtsperiode niet bezig zijn met hun duurzame inzetbaarheid. Oftewel: de dagelijkse werkzaamheden en dus inzet voor de maatschappij vergen al hun aandacht. Nadenken over passend werk na de ambtsperiode en wat je daar al tijdens de periode aan kan doen is geen optie voor de wethouders.
Om wethouders te ondersteunen om tijdens hun ambtsperiode te werken aan hun ‘employability’ of duurzame inzetbaarheid, moeten zij allereerst een veilige omgeving hebben waarin zij aan hun inzetbaarheid kunnen werken. Er heerst namelijk een taboe om tijdens de ambtsperiode al te gaan anticiperen op het werk na deze periode. Het idee dat het college B&W of de raad het idee krijgen dat de wethouder bezig is met het zoeken van ander werk kan leiden tot bijvoorbeeld een vertrouwensbreuk en voortijdig verrek van de wethouder. Zo’n veilige omgeving kan een digitaal platform zijn waarop verschillende instrumenten, trainingen, workshops, coaching, intervisie, etc. worden aangeboden, waarvan de wethouder anoniem gebruik kan maken.
Verbetering van twee kanten nodig
Samengevat is het van belang dat het beeld bij werkgevers over de mogelijkheden voor de inzet van voormalig wethouders positief wordt gecorrigeerd. En de wethouders tijdens hun ambtsperiode geactiveerd worden om te werken aan hun inzetbaarheid tijdens, maar zeker ook na de periode. Wethouders vervullen een belangrijke publieke taak waar ze met volle toewijding aan werken. Ze doen allerlei ervaringen op en beschikken over kennis van verschillende domeinen binnen de gemeente zoals het sociale domein of infrastructuur. Het is toch zonde als we deze ervaringen en kennis niet opnieuw kunnen inzetten in het bedrijfsleven. Kortom, bedrijfsleven opent uw deuren en wethouders werk aan je inzetbaarheid.
Over het onderzoek
Voor dit onderzoek hebben we 45 interviews gehouden met voormalig wethouders (aan het werken en werkzoekend), werkgevers (privaat en publiek), bureaus die wethouders begeleiden bij het vinden van passend werk na de ambtsperiode en arbeidsmarktdeskundigen. Daarnaast hebben we werkgevers gevraagd een online vragenlijst in te vullen. In het rapport zijn meerdere conclusies en adviezen beschreven, waarvan we er in dit artikel twee uitlichten. Voor meer informatie over het onderzoek kun je contact opnemen met Ferdi van Wersch (vanwersch@emma.nl). Het rapport is te downloaden via deze link.
