Ze draagt op de foto vaak een zwart gewaad. Je ziet haar gezicht niet, want de foto is genomen van achteren. In haar hand, een witte boodschappentas. Zo ziet de meest stereotyperende foto van een moslima eruit, vaak gebruikt in de media. En totaal onrepresentatief. Wij vinden dat het tijd is voor verandering. En die gaat er komen door deze fotoreeks 'Representatieve moslima's'. Dit is deel #4 met Umm Abdelmalik (27) uit Schiedam. 

Dit is (ook) een moslima - deel #4 met Umm Abdelmalik
Vrouw zit op bankje
Vrouw luncht op terras
Vrouw zit in auto achter stuur
Vrouw luncht op terras
Vrouw zit aan gracht in Rotterdam
Close-up van vrouw op brug
Vrouw zit op bankje aan gracht

Kansen zien in talent of iemands uiterlijk leidend laten zijn? De werkgever van Umm Abdelmalik koos voor het eerste. Umm Abdelmalik is verpleegkundige, moslima en draagt een gezichtsluier. Sinds 2014 werkt zij in de zorg. Toch wel bijzonder, want sinds 1 augustus 2019 geldt er een verbod op het dragen van gezichtsbedekkende kleding in o.a. de zorg. ‘Je moet wel sterk in je schoenen staan en creatief zijn’, zegt Umm Abdelmalik over het toch nog dragen van haar nikab. 

Onbekend maakt onbemind luidt een Nederlands spreekwoord. Er lijkt geen treffender spreekwoord van toepassing op de groep vrouwen die een nikab dragen. De kans dat iemand namelijk een vrouw met zo’n gezichtssluier treft is heel klein. Maar de negatieve vooroordelen die er heersen over de draagsters zijn groot. Zo leeft het beeld dat deze vrouwen zouden worden onderdrukt, potentieel een terrorist zijn of een gevaar voor de samenleving zijn. 

Je moet wel sterk in je schoenen staan en creatief zijn

Toch laat Umm Abdelmalik zich door niets of niemand tegenhouden. In 2012 komt ze vanuit Kaapverdië naar Nederland. Ze groeit op in een Jehova-gezin, maar in Nederland bekeert zich tot de Islam. Als onderdeel van haar geloofsbeleving kiest Umm Abdelmalik ervoor om de nikab te dragen. Inmiddels draagt ze haar gezichtsluier al acht jaar. Die keuze wierp verschillende barrières op. ‘In het begin was het op school wel erg moeilijk. Ik heb veel gesprekken moeten voeren met leraren en de directeur. Uiteindelijk heb ik hen weten te overtuigen dat het om mijn cijfers gaat en dat het laten zien van mijn gezicht daar geen invloed op heeft.’ De school ging akkoord en in 2015 behaalde Umm Abdelmalik haar verpleegkundige diploma. En hoe dan verder? 

De weg naar werk

‘Mijn moeder heeft mij opgevoed om altijd onafhankelijk te zijn van anderen. Daarom wilde ik echt werken. Ik wilde mijn eigen geld verdienen, mijn beroep gaan uitoefenen en mij onder de mensen begeven.’ Toch is er het besef dat het vinden van een passende baan een uitdaging is. Umm Abdelmalik vond daar handige en creatieve manieren voor: ‘Je gaat heel specifiek te werk. Dus je zoekt vooral werkgevers die jou makkelijker accepteren. Zo ben ik tijdens mijn stage gaan werken bij een islamitische thuiszorginstelling. Na mijn studie ben ik daar nog een tijd blijven werken. Later ben ik via een uitzendbureau terecht gekomen op de gesloten zorgafdelingen.’ Tijdens haar werkdagen werkte Umm Abdelmalik daar alleen maar met vrouwen. Dat is een eis die ze stelt aan het werk dat ze doet. Omdat er alleen maar vrouwen zijn kan ze haar nikab af doen. Umm Abdelmalik: ‘Ik liep met mijn nikab naar binnen, deed mijn uniform aan, mijn nikab af en ging vervolgens aan het werk.’

Het gaat om mijn cijfers en het laten zien van mijn gezicht heeft daar geen invloed op 

Sinds haar studie heeft Umm Abdelmalik nooit zonder werk gezeten. Wel werd ze vaker afgewezen voor sollicitatiegesprekken; haar voorwaarden en het feit dat ze een nikab draagt staan nadrukkelijk in haar sollicitatiebrief. Dan kreeg ze te horen dat ze niet in aanmerking komt voor de baan. Umm Abdelmalik: ‘Soms vragen mensen wel eens of ik mijn nikab af wil doen, maar dat doe ik niet. Als nood aan de man is help ik wel soms mannen in de zorg. En als mensen heftig op mij reageren, denk ik: zij zijn vast gevoelig door andere dingen die ze meemaken in hun leven. Zolang ik goede zorg verleen en aandacht heb voor mijn cliënten, komt het goed.’  

Meer sociale integratie

Na een baan als nachtverpleegster in een ziekenhuis ging Umm Abdelmalik aan de slag als ZZP’er in de wijkverpleging. De cliënten waren op dag een al ingelicht dat ze een nikab droeg, dus niemand reageerde er raar op. Umm Abdelmalik: ‘Een mevrouw maakte racistische opmerkingen, maar dat ging snel over. Daarna ben ik haar lieveling geworden.’ Je moet dus wel sterk in je schoenen staan, geeft ze aan. ‘Ik zou nooit mijn idealen aan de kant zetten om een baan te krijgen. Mijn kwaliteiten staan voorop. Je moet zijn wie je bent en trots zijn op je keuzes. Als je laat zien wat je kan, heeft een hijab, nikab of andere gezichtsbedekking daar geen invloed op.’  

Umm Abdelmalik wil nog graag een Hbo-opleiding en dan echt voor zichzelf beginnen. ‘Nikabi’s worden nu vaker geïsoleerd en dat belemmert sociale integratie. Als wij geen kans krijgen om onszelf te bewijzen, kunnen we ook geen voorbeeld zijn voor anderen. Mijn advies voor werkgevers is: kijk ook bij een nikabi gewoon naar haar vaardigheden en diploma’s, niet naar haar gezicht. Dat ga ik doen in mijn eigen bedrijf en dan kan ik ook kansen creëren voor andere zusters. Maar dat is voor de toekomst, met Gods wil.  

Bij EMMA werken we graag ook in de praktijk aan inclusie en representatie. Bekijk hier de tweede fotoreeks met Luby en de derde met Houda. Of neem een kijkje in onze Inclusieve Beeldbank.

 

 

Gemaakt door
Foto van Sari Noordwest. Sari is een witte vrouw en draagt een donkergroene hijab. Ze heeft lichtblauwe ogen en draagt ook een bril. Verder heeft ze een roodkleurige trui aan.

Sari Noordwest

criminologe – diversiteitsomarmer – adviseur
Veiligheid en Criminaliteit
Foto van Laura Sofie van der Reijden. Laura is een witte vrouw met middellang donkerblond haar en lichtkleurige ogen. Ze lacht in de camera en draagt een marine groene coltrui en een crèmekleurige vest.

Laura Sofie van der Reijden

analytisch idealisme – internationaal – representatie en beeldvorming
Veiligheid en Criminaliteit
Fotografie
Foto van Laura Sofie van der Reijden. Laura is een witte vrouw met middellang donkerblond haar en lichtkleurige ogen. Ze lacht in de camera en draagt een marine groene coltrui en een crèmekleurige vest.

Laura Sofie van der Reijden

analytisch idealisme – internationaal – representatie en beeldvorming
Veiligheid en Criminaliteit