De gemeente Delft wil burgerparticipatie serieus nemen. Of het nu gaat om acceptabele afstanden om je afval te deponeren, hoogspanningsmasten onder of boven de grond, of geweld bij coffeeshops: regelmatig ontvangen wij als inwoners een uitnodiging voor een avond meepraten in het wijkcentrum om de hoek. Daarmee speelt de gemeente goed in op de roep van burgers om meer democratie. Maar de wil tot meer inspraak blijkt in de praktijk moeilijk realiseerbaar.

Grasaren

Toen wij deze zomer uit Zuid-Frankrijk kwamen, viel ons de grote hoeveelheden grasaren in Delft op. Met dit vasthoudende plantje, dat zich in de huid van honden nestelt, hadden we vervelende  ervaringen opgedaan tijdens de vakantie. Een dierenarts moest eraan te pas komen om een grasaar uit de poot van de hond te verwijderen. Terug in de stad waren we dus gespitst op die grasaren.

Online petitie

Elke dag liepen we vier keer met de hond zigzaggend door de wijk om de weilig tierende grasaren, berenklauw en ander schadelijk onkruid voor dier en mens te omzeilen. Na elke uitlaatbeurt werd de hond gecontroleerd.

Overdreven? Nee. De Delftse dierenartsen hadden de handen vol aan dieren met grasaren. Eén adviseerde dierenbezitters de gemeente wettelijk aansprakelijk te stellen. Er werd een online petitie op touw gezet om de gemeente aan te sporen het gras te maaien en op Facebook en Twitter werd steen en been geklaagd. De gemeente reageerde ambtelijk technocratisch. Dat de hondenrenvelden (postzegeltjes van 5 x 5 meter) wel werden gemaaid. Dat een meneer die alwéér 200 euro had neergeteld voor een operatie, niet moest zeuren omdat de buurt voldeed aan de kwaliteitsnormen voor groen. Welke kwaliteitsnormen dat waren? Geen idee.

Mijn partner liet zich ook horen op Facebook. Niet om een klacht in te dienen - die waren er al genoeg met onbevredigende antwoorden - maar om de wethouder uit te nodigen voor een wandeling door de wijk.

Wandeling met de wethouder

Mijn partner liet zich ook horen op Facebook. Niet om een klacht in te dienen - die waren er al genoeg met onbevredigende antwoorden - maar om de wethouder uit te nodigen voor een wandeling door de wijk. En te overleggen wat we konden doen. Gezien de waarde die de gemeente hecht aan democratie en burgerparticipatie hadden wij goede hoop dat ons initiatief zou worden beloond. En jawel. De wethouder stond bij ons op de stoep.

Alleen, zonder ambtenaren. Volgens mijn partner en de buurvrouw - ik kon er niet bij zijn - had de wethouder een eerlijk verhaal. Geen mistige verhalen over kwaliteitsnormen, maar een bevestiging van wat wij elke dag zagen. En dat er wat aan moest gebeuren. Zijn vrouw zat ook onder de bulten door een aanvaring met een jeuk veroorzakende plant.

Maar hoe? De wethouder wilde met de buurt aan de slag. Goed voor de sociale cohesie. Ik had mijn bedenkingen. Na het werk nog met de schoffel aan de slag, en jaarlijks wel 800 euro meer belasting betalen? Niet zonder meer. Dat vonden mijn partner en de buurvrouw ook. Maar Delft is sinds het veel te duur uitgevallen spoorproject armlastig en de wethouder had mijn partner en de buurvrouw ervan overtuigd dat er echt geen geld is voor goed groenonderhoud.

Nieuwsgierig? 8 november gaan we in De Tussenruimte over dit onderwerp in gesprek. Hoe moeten we met elkaar in gesprek? Wanneer is meer democratie genoeg?

Open dialoog

Punt voor de wethouder, die burgers serieus nam en er niet omheen draaide. Er ontstond een open dialoog. De wethouder begreep ook dat er iets tegenover het gezamenlijk buurt-groen-onderhoud moest staan. Burgerparticipatie komt niet van één kant. Het wordt al anders als de gemeente de buurt faciliteert. Bijvoorbeeld met materiaal. Best leuk om op een mooie zomeravond op een maaimachine te zitten. Maar ook met mankracht. Medewerkers van de gemeente die in het groen werken en het ook niet leuk vinden dat ze zo weinig mogen doen. Als je die nu eens vrijmaakt om te adviseren over hoe je een mooie groene buurt kunt maken? Welke planten, kleuren, mooi zouden passen?

Hovenier in praktijk

Ik vond het al beter klinken. Kon ik eindelijk mijn naam - Hovenier - eens in praktijk brengen met zo’n ‘cursus’.
De wethouder beloofde een buurtbijeenkomst te organiseren. Wij zouden de buurt polsen, zodat de zaal gevuld zou zijn met mensen die iets wilden doen. Samen met de gemeente.

Helaas liep het spaak. We hoorden niets meer, en toen mijn partner contact opnam met de gemeente kreeg ze een ambtenaar aan de telefoon die haar het groenbeleid wilde uitleggen. Ze zei dat er een afspraak was met de wethouder om de buurt schoon te houden. De ambtenaar zou overleggen wat de mogelijkheden waren. Na nog een belletje, waarin de ambtenaar vertelde dat hij bezig was met een ambtelijke overleggroep hoe hiermee om te gaan, inclusief ontwikkeltraject, gaf mijn partner de moed op.

Jammer, want er wordt veel tijd en energie gestoken in democratisch meepraten over allerlei kwesties Delft. Maar als het om echt meedoen gaat - schoffelen voor de buurt – wordt het ingewikkeld. En zo’n houding is killing voor burgerparticipatie.

+++

 

Kom op 8 november naar de lezing en aansluitend debat met Gijs van Oenen in de Tussenruimte bij EMMA in Den Haag. Hij houdt de aftrap van de nieuwe debatserie 'Wie is wij? De paradoxale samenleving'.

Van Oenen zal van repliek worden gediend door onder meer Marijn Willemen, stadscoördinator van het programma Van Wijken Weten: de innovatieve Arnhemse strategie om burgerparticipatie in de wijken te vergroten. Arnhem heeft 100 van de 800 miljoen euro jaarbegroting naar de wijken verplaatst, en laat burgers meebeslissen. Hoe werkt dat? Trekt de burger dat?

Meld je gratis aan voor de serie Wie is wij? De paradoxale samenleving die de Tussenruimte in samenwerking met De Groene Amsterdammer organiseert: 

  • Aflevering 1: De overspannen democratie
  • Aflevering 2: De tribalisering van de samenleving
  • Aflevering 3: De angst in de (ambtelijke) torens

Lees hier het essay dat Gijs van Oenen in de Groene Amsterdammer publiceerde en waaruit hierboven volop is geput.

Lukt het niet om aan te melden via één van de aanmeldformulieren? Gebruik dan deze link.

Dit artikel is eerder verschenen. In het licht van de Tussenruimte herschreef Carolien het artikel.