Valt Nederland uit elkaar? Krijgen we in mentaal en ruimtelijk opzicht een tweedeling tussen het rijke en volle Kernstad en een verarmend en leeglopend platteland? Je hoort steeds vaker dat het komende kabinet een nieuwe minister van Stad en Land zou moeten krijgen om de boel bij elkaar te houden.

6 maart 2017 - Jan Marijnissen verheft zijn stem: ‘En niet alleen in Noordoost-Groningen, meneer Rutte. Ook in Zuid-Limburg, Twente en de Achterhoek leeft de frustratie. De mensen in de buitengebieden worden niet gehoord en erkend. Als dit in Amsterdam was gebeurd, dan was er heel anders gereageerd.’

De Groningse slachtoffers van de gaswinning, speciaal afgereisd naar de Haagse studio van Pauw & Jinek, applaudisseren voor het betoog van de oud-SP-leider. De premier knikt. Hij weet maar zwakjes te reageren op de constatering dat de kloof tussen Randstad en buitengebied groeit.  

Leegloop

Steeds vaker hoor je hoe de bewoners van de Nederlandse buitengebieden zich miskend voelen door de Randstedelingen. En niet alleen dat. Heel concreet blijken ze hun voorzieningen – de school, de supermarkt, het buurthuis, de bank, de sportclub – moeilijker overeind te kunnen houden. Als een eerste groep gezinnen besluit te vertrekken, kan het gebeuren dat in een half jaar een hele gemeenschap leegloopt, zo blijkt uit een Nieuwsuur-reportage vorige maand, over het dorp Tzummarum in Friesland.   

Het eerste verkiezingsdebat vond plaats op 8 februari in Groningen. Het was georganiseerd door de drie noordelijke provincies Friesland, Groningen en Drenthe en mede bedoeld om de problemen van de krimpregio’s te adresseren. De lijsttrekkers zeiden dat er meer geld en aandacht naar de buitengebieden moest.  

Er is dus wel degelijk aandacht voor de kloof tussen stad en land. Maar hoe moet het dan vervolgens verder?

Nieuwe minister

Oktober vorig jaar pleitte VNO-NCW-voorman Hans de Boer in NRC Handelsblad voor centrale regie om de ruimtelijke tweedeling tegen te houden. Er moet, zei hij, een speciale, nieuwe minister van Stad en Platteland worden ingesteld die zorgt voor het overkoepelende en verbindende verhaal voor metropoolregio en krimpgebied.

Interessant, levensvatbaar idee? Wij besloten, als podium voor debat en inspiratie Bij EMMA, om een vertegenwoordiger van het krimpgebied en een vertegenwoordiger van de metropoolregio uit te nodigen. En om hen te vragen op donderdag 9 maart a.s. de contouren te schetsen van hun beleid als gedroomd minister van Stad en Land.

Als eerste Mary-Ann Schreurs. Zij is een echte Kernstad-exponent. De afgelopen jaren was ze van onschatbare waarde als het gaat om Eindhoven opstuwen in de vaart der volkeren. Ze is politica (D66), wethouder in Eindhoven, en heeft in haar portefeuille Innovatie en Design, Cultuur en Duurzaamheid, Hiervoor ging ze ook over Innovatie en Ruimtelijke ordening. Ze is initiator van vele Europese innovatieprojecten.    

Waar Schreurs de zich uitbreidende metropoolregio vertegenwoordigt, is Maurice Hermans exponent van de krimpstad. Hermans is ondernemer, gevestigd te Heerlen – een stad die een bloeitijd kende toen in Limburg de mijnen nog open waren, maar daarna sterk in verval raakte. Hij is behalve ondernemer ook onderzoeker en schreef het boek De antistad. Daarin bepleit Hermans herbezinning op het dogma dat alleen groei goed is. Hij breekt een lans voor krimpsteden zoals zijn eigen Heerlen. En geeft aan hoe deze steden zichzelf opnieuw kunnen uitvinden.  

'De mensen in de buitengebieden voelen zich niet gehoord en erkend.'

Gemaakt door
Foto van Eduard van Holst Pellekaan. Eduard is een man van kleur met golvend kort bruin haar en donkere ogen. Hij heeft een stoppelbaardje en draagt een witte trui.

Eduard van Holst Pellekaan

journalist – bladenmaker & websitebedenker
Ruimte en Wonen